راهنمای تدوین استراتژی تولید محتوا + تمپلیت رایگان

بازاریابی محتوا فرایندی برای ایجاد و توزیع محتوای ارزشمند و مرتبط به کاربران است و هدفی بیش‌تر از رشد، مشارکت و حفظ مخاطبان و مشتریان ندارد. یک استراتژی بازاریابی محتوایی خوب می‌تواند به بهترین شکل ممکن برندتان را تبلیغ کند و در ایده‌آل‌ترین حالت، فروش محصولات و خدمات‌تان را به همراه داشته باشد.

چه به تازگی بازاریابی محتوا را شروع کرده‌اید یا مدتی است ک حوزه تولید محتوا را جدی می‌گیرید، بررسی و تدوین استراتژی تولید محتوا کمک می‌کند تا به‌روز بمانید، نوآور باشید و با جذاب بودن‌تان به مشتریان بالقوه بیش‌تری دست پیدا کنید. به همین خاطر هم در این مطلب رسانه دی‌ام برد قرار است به‌سراغ استراتژی تولید محتوا برویم، بگوییم که اهمیت این نوع استراتژی چیست و چگونه می‌توان آن را اجرا کرد؟

استراتژی تولید محتوا چیست؟

استراتژی تولید محتوا (Content Strategy) فرایند برنامه‌ریزی، ایجاد، انتشار و مدیریت محتوا است. یک استراتژی محتوای خوب، مخاطبان هدف شما را جذب و درگیر می‌کند و روی رفع نیازهای مخاطبان تمرکز دارد. به عنوان مثال، تصویر کنید که هدف کسب‌وکار شما افزایش آگاهی از برند است.

برای رسیدن به این هدف، شما باید یک استراتژی محتوای مبتنی بر سئو (SEO) داشته باشید تا سایت‌تان در صفحه‌های نتایج موتور جست‌وجو (SERP) بازدید بیش‌تری داشته باشد و با افزایش ترافیک، بتوانید محصولات و خدمات‌تان را به‌فروش برسانید.

همچنین بخوانید: بازاریابی محتوایی چیست؟ | همه چیز درباره بازاریابی محتوایی

کسب‌وکارها ممکن است به این فکر کنند که داشتن یک استراتژی محتوای خوب است، اما لزوماً ضروری نیست. با این حال، تولید محتوایی با کیفیت بالا می‌تواند اعتماد بهتری را بین کسب‌وکار و مخاطبان ایجاد کند و در طولانی‌مدت یک سازمان را ارزشمند کند.

استراتژی‌های تولید محتوا پایه و اساسِ مرحله جذب در نقشه سفر مشتری (Customer Journey) هستند و به‌عنوان یک المان برای افزایش شاخص رضایت مشتری هم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

استراتژی محتوا چه فوایدی دارد؟

استراتژی محتوا به ما کمک میب‌کند تا به اهداف خاصی که می‌خواهیم دست پیدا کنیم و معیارهای واضحی برای موفقیت‌مان در نظر بگیریم و با استفاده از فرایندهایی خاص، راحت‌تر و سریع‌تر به این موفقیت برسیم.

این فرایند، قطعاً اثرگذاری بیش‌تری در مقایسه با تولید محتوای بدون برنامه دارد، همان‌طور که ۸۰ درصد بازاریابان محتوایی موفق عنوان کرده‌اند که فرایند کارشان مبتنی بر یک استراتژی مستند است. در ادامه به برخی از مهم‌ترین مزایای داشتن استراتژی محتوا اشاره می‌کنیم:

• دیده شدن: هرچه تداوم محتوایی که به‌اشتراک می‌گذارید، بیش‌تر باشد، مشتریان بیش‌تری می‌توانید جذب کنید. استفاده از محتواهای آموزشی به شما کمک می‌کند تا نیازها و مشکلات کاربران را هدف قرار دهید و از این شکافِ محتوایی به‌‌نفع خودتان استفاده کنید.
• لیدهای بیش‌تر: یک استراتژی محتوای خوب نه‌تنها ترافیک سایت‌تان را بیش‌تر می‌کند، بلکه باعث جذب مشتریان بیش‌تر می‌شود.
• اعتبار: هرچقدر محتوای مفیدتری در طول زمان به اشتراک بگذارید، اعتبارتان را در بین مخاطبان و کاربران افزایش می‌دهید و می‌توانید جایگاه بهتری به‌دست آورید.
• تعامل با مشتریان: مشتریان وفادار اغلب اشخاصی هستند که به‌طور مداوم به شما برمی‌گردند، اشخاصی که درباره محتواهای شما نظر می‌دهند و آن‌ها را به اشتراک می‌گذارند. با یک استراتژی محتوای خوب، می‌توانید تعامل‌تان را با این دسته از مشتریان افزایش می‌دهید.

حال سوالی که مطرح می‌شود، این است که چگونه می‌توانیم یک استراتژی بازاریابی را تدوین و ایجاد کنیم؟  در ادامه به شکلی مفصل به این سوال پاسخ می‌دهیم.

۸ قدم برای ایجاد استراتژی تولید محتوا

برنامه‌ریزی بلند مدت به ما این امکان را می دهد تا چالش‌های مختلف در طول مسیر را پیش‌بینی کنیم و مصرف مؤثری از منابع داشته باشیم. در ادامه قصد داریم به ۸ قدم مهم و پایه‌ای در ایجاد استراتژی محتوا اشاره کنیم که می‌تواند راهنمای خوبی برای شروع باشد و در طولانی‌مدت هم به شما کمک کند تا در مسیر درست حرکت کنید:

قدم اول: تعیین اهداف

وقتی روی استراتژی محتوای خود کار می‌کنید، اولین کاری که بای دانجام دهید، این است که اهداف کسب‌وکارتان را مستندسازی کنید. اهداف شما می‌تواند هرچیزی باشد، از بهبود فرایند جذب مشتری گرفته تا حفظ مشتریان و کاهش بارِ تیم پشتیبانی و جذب استعدادهای مناسب برای کسب‌وکار. یک نکته دیگر این است که هنگام انتخاب اهداف خود برای تدیون استراتژی محتوایی، دوره‌هایی سه‌ماهه را در نظر بگیرید.

قدم دوم: تجزیه و تحلیل درباره مخاطبان

هنگامی که اهداف‌تان را مشخص کردید، زمان آن رسیده که بررسی‌هایی درباره مخاطبان هدف‌تان یا پرسونا را انجام دهید. مثلاً اگر از محتوا برای بهبود میزان ماندگاری مخاطبان استفاده می‌کنید، باید مشخص کنید که محتوای شما باید چه کاربرانی را مورد هدف قرار دهد.

نقشه همدلی (The Empathy Map) یک ابزار مشارکتی است که برای تجسم آن‌چه در مورد یک کاربر یا شخصیت خاص می‌دانید، مورد استفاده قرار می‌گیرد. هدف از ایجاد چنین نقشه‌ای، ایجاد یک درک مشترک از نیازهای کاربر و کمک به تصمیم‌گیری‌های شما در تدوین استراتژی محتوایی است.

نقشه همدلی به چهار ربع تقسیم می‌شود: چه می‌گوید، چه فکری می‌کند، چه کاری انجام می‌دهد و چه احساسی دارد. این نقشه‌ زمانی بهترین عملکرد را دارد که داده‌های واقعی‌ای از کاربران‌تان داشته باشید. به همین منظور، باید نظراتِ نوشته شده در محتوایتان را بخوانید، سوشال لیسنینگ خوبی داشته باشید و بررسی خوبی از پلتفرم‌های انتشارتان داشته باشید.

در هر ربع از این نقشه،‌ داده‌های زیر باید قرار بگیرد:

• ربع چه می‌گوید: این ربع باید شامل نقل‌قول‌های کاربران، نظرات، مصاحبه‌ها و گزارش‌هایی باشد که کسب‌وکار به‌دست آورده است.
• ربع فکر می‌کند: براساس تحقیقاتی که از ربع قبلی به‌دست آورید، باید دیدگاه‌هایی از مخاطبان‌تان بیابید که بیان نمی‌شوند، اما در پسِ ذهن‌شان است.
• ربع انجام می‌دهد: در این قسمت باید بگوییم که کاربر هنگام مواجه شدن با کسب‌وکارتان چه کاری انجام می‌دهد؛ مثلاً به‌خاطر تجربه کاربری ضعیف سایت را ترک می‌کند یا برای مقایسه قیمت‌ها به سایت‌تان سر می‌زند.
• ربع چه احساسی دارد: در این ربع باید وضعیت عاطفی کاربر با کسب‌وکارتان را بیان کنید. مثلاً آن‌ها از تجربه کاربری‌ سایت‌تان راضی نیستند یا به‌خاطر یک مشکل محصولات‌تان را خریداری نمی‌کنند.

مطلب مرتبط: تولید محتوای آموزشی چیست؟ | اصول تولید محتوای آموزشی

قدم سوم: بررسی محتواهای فعلی

هنگامی که درک خوبی از اهداف‌تان به‌دست آوردید و فهمیدید که باید چه دسته از کاربران و اشخاصی را مورد هدف قرار دهید، زمان آن رسیده که محتواهای فعلی‌ای که دارید را مورد بررسی قرار دهید و ببینید که دارایی فعلی‌تان با اهدافی که در حال حاضر چیده‌اید، مطابقت دارند یا خیر؟

مثلاً تصور کنید که پس از بررسی پرسونای مخاطبان‌تان، به این نتیجه رسیده‌اید که کاربران عمدتاً شما را به‌خاطر محصولات پیچیده‌ای که دارید، نادیده می‌گیرند. به همین خاطر هم، به‌عنوان بخشی از این مرحله،‌ باید منابع محتوایی خود را مورد بررسی قرار دهید و ببینید که آیا مواردی دارید که برای کمک به درک بهتر محصولات‌تان، به کار بیایند یا نه.

در پایان این مرحله از استراتژی محتوا، شما به یک مجموعه اسنادی می‌رسید تا بتوانید دارایی‌های محتوایی فعلی‌تان را با توجه به پرسونای مخاطبان و اهدافی که از بازاریابی محتوایی دارید، جمع‌آوری و مرتب‌سازی کنید.

قدم چهارم: درست کردن تقویم محتوایی

برنامه‌ریزی برای محتواهایی که دارید، این امکان را در اختیارتان قرار می‌دهد که منابع خود را به‌درستی تخصیص دهید و اطمینان حاصل کنید که زمان کافی برای آینده خود داشته باشید. برای انجام این کار ابتدا باید برای اقداماتی که انجام‌ می‌دهید، اولویت‌بندی داشته باشید.

برای اولویت‌بندی، بعد از این‌که به‌سراغ انتخاب موضوعات محتوایی رفتید، باید وظایف حیاتی‌تان را شناسایی کنید. شما می‌توانید به روش‌های مختلفی این اولویت‌بندی را انجام دهید، مثل:

• ترافیک بالقوه را به‌دست آورید.
• روی کدام کمپین‌ها تمرکز کنید
• برای ایجاد کمپین‌ها به چه منابعی نیاز دارید

جدا از این موضوع، یکی از اقدامات مهم در ایجاد تقویم محتوایی، انتخاب موضوعات است. برای این‌که بتوانید موضوعی برای محتواهای خود پیدا کنید، باید تصویر بزرگی را در نظر بگیرید. به عنوان مثال، فرض کنید کسب‌وکاری دارید که یک اپلیکیشن برای مدیریت زمان منتشر کرده است. استراتژی محتوایی برای این اپلیکیشن می‌تواند روی موضوعاتی مثل بهره‌وری و تعادل بین کار و زندگی تمرکز کند.

هنگام تصمیم‌گیری در مورد این‌که آیا موضوعی ارزش پیگیری دارد یا نه، باید به دو نکته زیر توجه داشته باشید:

• مفید بودن این محتوا برای مخاطبان هدف
• توانایی محتواها در تأثیرگذاری

یکی از مؤثرترین روش‌ها برای سازماندهی محتواها که روی سئو سایت هم تأثیر مثبتی می‌گذارد، موضوعات کلاستر (Topic Cluster) است؛ گروهی از محتواها که تحت یک موضوع کلی قرار می‌گیرد. این نوع از محتوا زمانی مفید است که محتواهای زیادی دارید و می‌خواهید در یک موضوع خاص برای خودتان اعتباری ایجاد کنید.

همچنین بخوانید: استراتژی سئو چیست؟ | صفر تا صد تدوین استراتژی سئو

قدم پنجم: توسعه محتوا

در این مرحله، زمان آن رسیده که محتوایی برای خودتان درست کنید. داشتن یک محتوای اصیل می‌تواند توجه مخاطبان شما را جلب کند و این امکان را در اختیارتان قرار می‌دهد که از رقبای خود متمایز شوید. البته در بسیاری از مواقع، شخص دیگری در اینترنت، مطلبی با همین موضوعی که می‌خواهید تولید کنید، منتشر کرده اما همیشه می‌توان با اضافه کردن تجربیات، داده‌ها، تحقیقات یا نظرات منحصربه‌فرد، امضای خودتان را در یک محتوا قرار دهید.

داشتن یک محتوایی که مختص برندتان است، باعث ایجاد اعتبار و اعتماد بین مخاطبان می‌شود و پایه‌ای برای رشد ارگانیک محتواهای شما در پلتفرم‌های مختلف را می‌سازد. جدا از این موضوع، روی انواع مختلف محتوا هم توجه کنید. برخی محتواها در مراحل خاصی از قیف بازاریابی، عملکرد بهتری دارند و برای مخاطبان، بهتر عمل می‌کنند.

بهترین راه این است که ترکیبی از قالب‌های مختلفی محتوایی را برای جذب هر یک از مخاطبان خودتان در نظر بگیرید که این موضوع به ترجیحات مشتریان و تحلیل شما از عملکرد هر محتوا بستگی دارد.

*اینفوگرافیک*

قدم ششم: انتخاب بستر برای توزیع محتوا

برای موفقیت در بازاریابی محتوایی، باید ابتدا مطمئن شوید که محتوایی که تولید می‌کنید، در زمان مناسب به مخاطبان مناسب می‌رسد. این‌جاست که استراتژی توزیع محتوا (Content Distribution Strategy) وارد عمل می‌شود.

کانال‌های توزیع محتوا، پلتفرم‌ها و رسانه‌هایی هستند که محتوای خود را در آن‌ها به اشتراک می‌گذارید. محتوایی که در کانال‌های مختلف به‌اشتراک می‌گذارید، بسته‌به منابع و ویژگی‌های مخاطبان متفاوت است اما به‌طور کلی می‌توان آن‌ها را به سه دسته کلی تقسیم‌بندی کرد:

کانال‌های شخصی (Owned Channels)

کانال‌های شخصی به پلتفرم‌های محتوا و کانال‌هایی اشاره دارد که متعلق به یک کسب‌وکارند، مثل:

• بلاگ‌
• صفحات فرود
• پروفایل شبکه‌های اجتماعی
• خبرنامه‌ها
• اپلیکیشن‌های موبایل

کانال‌های اکتسابی (Earned Channels)

کانال‌های اکتسابی به بسترهایی اطلاق می‌شود که متعلق به اشخاص ثالث خارجی هستند اما محتوایی درباره برند شما را به‌اشتراک گذاشته‌اند. عموماً چنین کانال‌هایی شامل وبلاگ‌نویسان، اینفلوئنسرهای شبکه‌های اجتماعی، روزنامه‌نگاران یا سایت‌های بررسی می‌شوند.

کانال‌های تبلیغاتی (Paid Channels)

کانال‌های تبلیغاتی بسترهای خوبی هستند که در ازای تبلیغ محتوای شما، هزینه‌ای دریافت می‌کنند. این کانال‌ها می‌توانند پلتفرم‌های مختلفی را شامل شوند مثل:

• تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی
• محتواهای اسپانسرشیپ
• محتوای منتشرشده توسط اینفلوئنسرها و منتقدان

مطلب مرتبط: انواع روش‌های تبلیغات رایگان کسب‌وکار 

قدم هفتم: تجزیه و تحلیل مداوم محتوا و بهبود استراتژی

بهترین راه برای این‌که ببینید محتوایی که منتشر می‌کنید و استراتژی‌ای که در نظر گرفته‌اید، جواب می‌دهد یا نه، این است که عملکرد محتواهای خود را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهید. این اقدام به شما کمک می‌کند تا ببینید که آیا تلاش‌های بازاریابی تولید محتوا شما نتیجه می‌دهد یا نه و چگونه می‌توانید سریع‌تر به اهدافی که در قدم اول در نظر گرفته‌اید، دست پیدا کنید.

برای این‌ کار، می‌توانید KPIها و معیارهایی برای موفقیت‌تان در نظر بگیرید و براساس این معیارها، محتواهای مختلف را تجزیه‌وتحلیل کنید. چهار گروه اساسی از معیارهای بازاریابی محتوایی هم در ادامه ذکر شده است که در فرایند بررسی به‌شما کمک می‌کند:

• رفتارهای کاربر
• تعامل مخاطبان
• نتایج به‌دست آمده از سئو
• درآمدِ کسب‌وکار

نمونه‌هایی از پیاده‌سازی درستِ استراتژی تولید محتوا

برای درک بهتر این‌که استراتژی محتوا چیست، بهتر است با نمونه‌های واقعی براساس اهداف مختلف تجاری، این موضوع را مورد بررسی قرار دهیم. به‌عنوان مثال، می‌توانیم با Evernote شروع کنیم، یک برنامه برای یادداشت برداری که استراتژی محتوایی‌ خودش را مبتنی بر سئو گذاشته تا بتواند به مشتریان بالقوه جدیدی از طریق سایتش دسترسی داشته باشد.

بلاگ Evernote مطالب آموزنده و جالب بسیار زیادی برای ارائه دارد. مثلاً می‌توانید در بلاگ این کسب‌وکار مطالب بسیار جدیدی درباره این موضوع که «چگونه منضبط و منظم بمانیم؟» پیدا کنید. اما چرا کسب‌وکاری مثل Evernote باید درباره نظم و انضباط بنویسد؟

دلیلش این است که افرادی که در گوگل محتواهایی مرتبط با بهره‌وری را سرچ می‌کنند، احتمالاً افرادی هستند که علاقه‌مند به دانلود یک محصول یادداشت‌برداری مثل Evernote هستند تا بتوانند نظم بیش‌تری به کارهای خودشان بدهند.

اگر تیم بازاریابی Evernote صرفاً برای افزایش ترافیک محتوایی تولید می‌کرد، مثلاً درباره ۱۰ آهنگ برتر سال بلاگ‌پستی می‌نوشد، اصلاً به‌عنوان یک استراتژی محتوا در نظر گرفته نمی‌شد، بلکه صرفاً یک محتوا بود.

تمپلیت رایگان استراتژی محتوا

در بخش‌های قبلی، مراحل و بخش‌های یک استراتژی محتوا را برای شما شرح دادیم و بهترین نمونه استراتژی محتوا که شامل تمامی این بخش‌ها است، تمپلیت رایگانی است که آکادمی سمراش آن را ارائه داده است و شما می‌توانید در بخش زیر آن را دانلود کنید:

تمپلیت رایگان استراتژی محتوا 

سخن پایانی

بازاریابی ورودی یا همان Inbound Marketing یکی از مهم‌ترین روش‌ها برای به‌دست آوردن مشتریان است که در عصر امروزی، بدون داشتن استراتژی تولید محتوا، امکان‌پذیر نیست. در نتیجه، برای قدم گذاشتن در حوزه محتوا، باید داشتن یک استراتژی تولید محتوا خوب را در نظر داشته باشید.

وقتی نوبت به محتوا می‌رسد، باید مخاطبان هدف خود را شناسایی کنید، تقویم محتوایی درستی بسازید و پس از تولید محتوا، کانال‌های توزیع خوبی برای آن در نظر بگیرید. در نهایت هم بررسی محتوا و استراتژی‌ای که پیاده‌سازی کرده‌اید را به‌یاد داشته باشید تا بتوانید به‌شکل مداوم، محتواهای به‌روز و باکیفیتی در اختیار کاربران و مخاطبان قرار دهید.