جایگاه ویدیومارکتینگ در برنامه بازاریابی کسب‌وکارهای ایرانی در سال 1402

ویدیومارکتینگ مدتی است که در بازارهای بین‌المللی به عنوان یکی از مهم‌ترین روش‌های تولید محتوا برای برندهای مخصوصا بزرگ معرفی می‌شود و دقیق نمی‌توان گفت از چه زمانی ردپای ویدیومارکتینگ در استراتژی‌های دیجیتال مارکتینگ شرکت‌ها اینچنین پررنگ شد. آژانس Omnicore یک آژانس تبلیغاتی است که گزارش خوبی در خصوص ظهور ویدیومارکتینگ و چگونگی رسیدن به محبوبیت امروز آن تهیه کرده است. در این گزارش آمده است که «ویدیو» با 68 درصد، محبوب‌ترین فرم برای مطلع شدن از محصولات جدید و انتقال داده در خصوص آن‌هاست.

همانطور که گفتیم، در بازارها و کمپانی‌های خارجی، کاربر به ویدیومارکتینگ به عنوان یک روش کاملا جذاب و دوست‌داشتنی برای اهداف کسب‌وکار عادت کرده است و به دلیل عناصر خود ویدیو به عنوان یک نوع محتوا و همچنین، هوشمندی و خلاقیت به‌جای مدیران بازاریابی و طراحان کمپین‌ها، کاربر حتی آگاهانه ویدیو را به دیگر انواع محتوا (بلاگ‌پست، ایبوک، اینفوگرافیک و…) ترجیح می‌دهد. سوال این است که با این محبوبیت و درصد موفقیت بالا، در ایران وضعیت ویدیومارکتینگ چگونه است؟ آیا مارکترها و شرکت‌ها به ارزش واقعی ویدیومارکتینگ در جذب یا بازگرداندن کاربر واقف هستند؟ از همه مهم‌تر، در سال جدیدی که در آن به سر می‌بریم، ویدیومارکتینگ در کجای استراتژی‌های شرکت‌ها قرار می‌گیرد و چه تحلیلی از اقبال فضا نسبت به ویدیومارکتینگ می‌توان داشت؟

ویدیومارکتینگ در جهان و ایران

به گفته Worldstrem، یک‌سوم از تمام فعالیت‌های کاربران در فضای اینترنت، صرف تماشای ویدیو می‌شود. کاربر ایرانی تا چه اندازه در ایجاد این آمار دست داشته است؟

پا گرفتن برخی از شرکت‌های تبلیغات و تبلیغات دیجیتال ایران، حدودا به 15 الی 20 سال می‌رسد. این شرکت‌ها نقش مهمی در ایجاد یک بستر برای انتقال ترندهای جهانی به مارکت ایرانی داشته‌اند؛ اینکه با چه سرعتی اجتماع کسب‌وکار ایران، از صحت و کارآمدی یک ترند اطمینان حاصل کرده و نهایتا آن را وارد استراتژی‌های مارکتینگ خود کنند هم قسمتی از وظایف و تاثیر این شرکت‌ها بوده است.

در کنار این فاکتور، چابکی کسب‌وکارها هم مهم می‌شود؛ چه بسا که حالا برخی ترندها در طول سالیان به اصول کار فعالیت آنلاین تبدیل شده‌اند اما هنوز برخی از صاحبان کسب‌وکار به روش‌های سنتی پایبند مانده‌اند و قانع نشده‌اند که فعالیت در فضای آنلاین یا به کار بستن یک متد خاص مارکتینگ، صرفا از قافله عقب نماندن نیست؛ بلکه اهرمی برای رشد کسب‌وکار است. البته به دلیل تفاوت زیرساخت‌ها، رگولاتوری‌ها، تنوع در نوع کسب‌وکار، فاصله داشتن استراتژی تا اجرا و… به صورت طبیعی هم کمی طول می‌کشد که کسب‌وکارهای داخلی به ترندها و روش‌های نوین تست‌شده در بازارهای خارجی عادت کنند.

یکی از این ترندها که کم‌کم به یک اصل در مارکتینگ شرکت‌ها تبدیل شد، ویدیومارکتینگ بود. شروع حدودی ویدیومارکتینگ را همزمان با راه‌اندازی یوتیوب و چیزی حول‌وحوش 2005 می‌دانند. با پا گرفتن این بستر، کم‌کم ویدیو خارج از آن فرمت همیشگی، تبلیغات تلویزیونی و ویدیوهای دارای اسپانسر، خود را به کسب‌وکارها شناساند. از دیگر نقاط عطف ویدیومارکتینگ، راه‌اندازی شبکه اینستاگرام و البته آپدیت‌های خوبش در این راستا بود. ذائقه مخاطب هم کم‌کم به این فضای احاطه شده با محتوای بصری عادت کرد و شکل جدیدی یافت؛ تا جایی که کسب‌وکارها متوجه شدند کاربران‌شان بیش از آنکه برای خواندن بلاگ آن‌ها وقت بگذارند، به تماشای ویدیوهایشان می‌نشینند.

در ایران هم، اهمیت ویدیومارکتینگ از دهه 90 با کمک شرکت‌های تبلیغات دیجیتال بر همگان روشن شد و کسب‌وکارهای ریسک‌پذیرتر و چابک‌تر، شروع به امتحان کردن آن کردند تا نتایج را بسنجند. با وجود تفاوت‌هایی که مخاطب ایرانی با مخاطب انگلیسی‌زبان دارد، اما ویدیو برای برای مخاطب ایرانی هم به همان اندازه جذابیت داشت. در 5 سال گذشته، ویدیومارکتینگ جزو جدایی‌ناپذیر استراتژی‌های مارکتینگ در فضای کسب‌وکار ایران بوده است.

ویدیومارکتینگ در بودجه سال 1402

در ماه‌های ابتدایی سال 1402، بررسی وضع‌وحال ویدیومارکتینگ بسیار مهم می‌شود؛ چرا که در سال گذشته، اکوسیستم استارت‌آپی و کسب‌وکارها، ضربات جبران‌ناپذیری دیدند. اتفاقاتی که از شهریور 1401 شروع شد، 3 اتفاق پرتاثیر و مهم را با خود به همراه داشتند که این 3 مورد، کسب‌وکارها را در بودجه و استراتژی، محتاط‌تر کرد:

• قطعی اینترنت
• فیلترینگ اینستاگرام
• عدم فعالیت طولانی‌مدت کسب‌وکارها و افت درآمد

یکی از مهم‌ترین کانال‌های کسب‌وکارهای ایرانی مانند همه کسب‌وکارهای جهان، شبکه اجتماعی «اینستاگرام» بود. با فیلتر شدن این بستر مهم در پی اتفاقات نیمه دوم سال 1401، دسترسی به این اپلیکیشن بسیار سخت شد و نه‌تنها کسب‌وکارها بسیار ضربه خوردند، بلکه پلتفرم‌هایی که خدمتی در رابطه با این بستر ارائه می‌دادند هم از کار بیکار شدند.

با اینکه در 1 الی 2 ماه گذشته، کسب‌وکارها توانسته‌اند قسمتی از حضور قبلی خود را در این شبکه اجتماعی پس بگیرند، اما درس مهم این اتفاقات، گذاشتن تخم‌مرغ‌ها در چندین سبد بود. این اتفاقاتِ دومینووار باعث شد که کسب‌وکارها اتکای بیش از اندازه خود را به شبکه اینستاگرام از دست بدهند و به دنبال راه چاره یا حتی جایگزینی در استراتژی‌های خود باشند؛ جایگزینی که بتواند ضربات را جبران کند و در عین حال، با خود رشد کسب‌وکار را همراه داشته باشد.

با وجود چنین وضعیتی، پیش‌بینی می‌شود که یکی از مهم‌ترین (یا حتی مهم‌ترین) کانال استراتژی‌های کسب‌وکارها در سال 1402، ویدیومارکتینگ باشد. ویدیومارکتینگ با وجود استفاده گسترده کسب‌وکارها از آن، هنوز برای مخاطب ایرانی نقاط دست‌نخورده و کشف‌نشده زیادی دارد. پیش‌بینی می‌شود که کسب‌وکارها در سال 1402، تقسیم‌بندی بودجه معقول‌تری داشته باشند، محتاط‌تر رفتار کنند و برای جبران صدمات و رسیدن به نرخ رشد و ROI مورد نظرشان، به سمت مواردی بروند که پیش‌تر، به نوعی از آن‌ها غافل شده بودند. ویدیومارکتینگ دقیقا یکی از این موارد است و احتمالا در کنار پوش نوتیفیکیشن و تبلیغات اپ و وب، تمرکز بیش از پیشی روی آن شود و شبکه‌های اجتماعی را نه به عنوان یک استراتژی اصلی، بلکه به عنوان مکمل ویدیومارکتینگ به کار بگیرد. البته که همه این‌ها پیش‌بینی است و اهداف هر کسب‌وکار متفاوت است؛ اما این برداشتی است که از فضای کنونی برآمده از اتفاقات سال پیش می‌توان داشت.

حالا سوال مهم‌تر این است که اصلا ویدیومارکتینگ چه مزایایی دارد که مثلا سوشال مدیا مارکتینگ یا دیگر انواع تبلیغات در وب و اپ ندارند؟ معمولا اهداف ویدیومارکتینگ، اهدافی از جنس برندینگی، پرفورمنسی و بهینه‌سازی است. با توجه به جنس این اهداف، مزایای درخشان ویدیومارکتینگ نیز مشخص می‌شود (این تنها قسمتی از مزایای ویدیومارکتینگ است):

1) افزایش آگاهی از برند (Brand Awareness)

ویدیو یک ابزار کارآمد با نرخ بازاشتراک‌گذاری بالاست که می‌توانید برای اطلاع‌رسانی‌های مختلف شرکت خود از آن استفاده کنید. همانطور که گفتیم، همه شواهد به ما می‌گویند که کاربران اینترنت، حالا بیش از هر زمان دیگری تماشای ویدیو در سطح اینترنت را دوست دارند. این تقاضای زیاد، راه را برای تنظیم اهداف آگاهی از برند باز می‌گذارد؛ مخصوصا اگر بتوانید ویدیومارکتینگ را خلاقانه و در عین حالی اصولی انجام دهید تا در ذهن مخاطب شما ماندگار شود.

2) افزایش اینگیجمنت کاربر و وفادارسازی او

ویدیو یک محتوای ذاتا درگیرکننده است و احتمال اینکه مخاطب پس از تماشای ویدیوی شما، تشویق به لایک کردن، اضافه کردن نظر یا به اشتراک گذاشتن ویدیو با دیگران شود بسیار بالاست. این نوع از درگیر شدن، نوعی از اعتماد را بین شما و کاربرتان می‌سازد که در نهایت به بهینه‌سازی قیف بازاریابی می‌انجامد و او را به کسب‌وکار شما وفادار می‌کند.

3) بهبود سئو و علاقه موتورهای جست‌وجو به ویدیو

حالا موتورهای جست‌وجو هم فهمیده‌اند که ویدیومارکتینگ تا چه اندازه برای بقا و رشد کسب‌وکار حیاتی است و فیچرهای خوبی برای تسهیل سرچ ویدیوها توسعه داده‌اند. با اینکه ویدیوها به شکل مستقیم در رتبه‌بندی سایت نقش ندارند، اما اگر بتوانند بازدیدکننده را برای مدت‌زمانی طولانی در سایت شما نگه دارند، به سئوی شما کمک بسیار بزرگی کرده‌اند. همچنین، شما می‌توانید بک‌لینک‌ها را وارد کار کنید و در کپشن ویدیو، لینک‌های مختلفی داشته باشید که به ترافیک ارگانیک بینجامد.

4) افزایش ترافیک سایت، نرخ بازگشت کاربر، نرخ فروش و نرخ بازگشت سرمایه (ROI)

طبق آماری که Moovly منتشر کرده است، وب‌سایت‌هایی که در صفحات خود ویدیوهای جذاب و باکیفیتی قرار داده‌اند، تا 53 برابر بیشتر از بقیه سایت‌ها در صفحه اول گوگل (SERP) قرار می‌گیرند. این نه‌تنها تضمینی برای افزایش ترافیک سایت است، بلکه حتی مستقیما در بهبود ریتنشن مارکتینگ (بازگشت کاربر) هم نقش دارد. حالا دیدن ویدیو قبل از خرید یک محصول، به یک سنت برای کاربران تبدیل شده است. آمار نشان می‌دهد که بیش از 70 درصد از کاربران، وقتی ویدیوی یک محصول را می‌بینند اقدام به خرید می‌کنند. ویدیوها به نحوی شتاب‌دهنده فروش هستند و پیرو همین، فرآیند بازگشت سرمایه را نیز برای کسب‌وکار روان‌تر و راحت‌تر می‌کنند. البته این چیز دیگری را هم اثبات می‌کند؛ اینکه ویدیو به خودی خود، یک CTA (کال تو اکشن) بسیار قوی است.

5) ویدیو، بهترین قالب برای آموزش و اطلاع‌رسانی

ویدیو به دلیل عناصری که دارد، بیشترین توجه ممکن را از مخاطب دریافت می‌کند. همین مسئله باعث شده است که ویدیوها بهترین گزینه برای اطلاع‌رسانی و آموزش به کاربران‌تان باشد. در ویدیو هیچ محدودیتی برای آموزش ندارید و می‌توانید از همه پتانسیل‌های ممکن برای علاقه‌مند کردن بیننده و انتقال بیشترین و کارآمدترین نکات استفاده کنید.

احتمالا تا پیش از خواندن این متن هم، ویدیومارکتینگ در بودجه‌بندی و استراتژی‌های مارکتینگ شما جای خوبی داشته است، اما اگر برای شروع شک دارید، می‌توانید در حجم کوچک و برای آزمایش، یک بار ویدیو را در راستای یکی از اهداف خود به کار ببندید تا شاهد اثرات آن باشید.