لزوم توجه بیشتر برندهای ایرانی به مسئولیت اجتماعی بازاریابی

مسئولیت اجتماعی در بازاریابی یعنی کسب‌و‌کارها باید شهروندان خوبی باشند و عملیات پول‌سازی و سودآوری خود را با فعالیت‌هایی که نفع عمومی و همگانی دارد، متعادل کنند.

مسئولیت اجتماعی در بازاریابی می‌تواند در مقیاس محلی، ملی یا جهانی اجرا شود. این ایده درواقع تمرکز برای جذب مصرف‌کنندگانی است که می‌خواهند با خرید خود تفاوت مثبتی در جامعه ایجاد کنند. امروزه بسیاری از شرکت‌های مهم و موفق دنیا عناصر مسئولیت‌پذیر اجتماعی را در استراتژی‌های بازاریابی خود برای کمک به جامعه از طریق خدمات و محصولات سودمند اجرا می‌کنند.

مسئولیت اجتماعی در بازاریابی چگونه اجرا می‌شود؟

استراتژی‌های مسئولیت اجتماعی در بازاریابی می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد. خوشبختانه دست تیم مارکتینگ برندها برای انتخاب نوع مسئولیت اجتماعی باز است و می‌توانند باتوجه به محصول و خدمات خود یک استراتژی بهینه با بهترین کارایی را برای نشان دادن دغدغه‌های اجتماعی برندشان طراحی و اجرایی کنند.

به‌طور کلی معمولا انواع استراتژی‌های مسئولیت اجتماعی در بازاریابی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• طراحی و اجرای بسته‌بندی‌های قابل بازیافت و کمک به کاهش ردپای کربن
• تبلیغاتی که آگاهی از مسائل و مشکلات اجتماعی را گسترش می‌دهند
• هدایت بخش‌هایی از سود به سمت گروه‌ها یا تلاش‌های خیریه
• بهبود سیاست‌های کار

به‌عنوان مثال، تیم بازاریابی یک شرکت پوشاک ممکن است کمپینی راه‌اندازی کند که مصرف‌کنندگان را به خرید یک بسته جوراب در مقابل فقط یک جفت تشویق می‌کند. با استفاده از این مدل، این شرکت می‌تواند به ازای هر بسته فروخته شده یک بسته جوراب به پناهگاه‌های محلی برای بی‌خانمان‌ها اهدا کند. در نتیجه این کمک‌ها، شرکت خود را به‌عنوان مسئولیت اجتماعی و خیریه معرفی می‌کند که در نهایت مشتریانی را جذب می‌کند که نسبت به تعهدات مسئولیت‌پذیری اجتماعی انگیزه دارند و می‌خواهند از رفاه جامعه حمایت کنند.

نمونه کمپین‌های مسئولیت اجتماعی بازاریابی چند برند خارجی شناخته‌شده

تقریبا بیشتر شرکت‌ها و کمپانی‌های بزرگی که می‌شناسیم دست‌کم یک‌مورد از استراتژی‌های مسئولیت اجتماعی را اجرا کرده‌اند. مثلا:

GREENWASHING H&M: این شرکت مد مشهور بین‌المللی برخی از محصولات خود را به‌عنوان پوشاک سازگار با محیط‌زیست علامت‌گذاری کرده است.

SONY:  قصد دارد تا سال 2050 به ردپای کربن صفر برسد.

WESTPAC : کمک‌های مالی اجتماعی و بازیابی بلایای طبیعی برنامه‌ریزی کرده است.

WOOOLWORTHS: سوپرمارکت‌های زنجیره‌ای غول‌پیکر اخیراً اعلام کردند که از سرمایه‌گذاری خود در تجارت pokies جدا می‌شوند – تجارتی که به گفته Proudly Pokies Free، هر ساله میلیاردها دلار برای استرالیایی‌ها هزینه دارد. ماشین‌های pokies به طور خاص برای القای تمایلات اعتیادآور طراحی شده‌اند و بیش از 300000 استرالیایی به این ماشین‌ها معتاد هستند.

همچنین بخوانید: استراتژی سئو چیست؟ | صفر تا صد تدوین استراتژی سئو

مسئولیت اجتماعی بازاریابی در برندهای ایرانی: ازکی نمونه موفق مشارکت‌دهی کاربران در امور خیریه

در ایران هم به‌تازگی برندها و کسب‌وکارهای مختلف اهمیت مشارکت داوطلبانه در امور اجتماعی و همگانی درک کرده‌اند. مثلا برند ازکی به‌عنوان یکی از استارت‌آپ‌های فعال در زمینه بیمه اعلام کرده که به کمک کاربران ازکی و خیریه نیکان ماموت یک سردخانه میوه در سیستان و بلوچستان احداث کرده است. گزارش کامل مسئولیت اجتماعی ازکی را در این آدرس بخوانید.

این سردخانه ظرفیت نگهداری ۸۵ تن محصولات مختلف کشاورزی را دارد. به گفته مدیران بازاریابی ازکی اجرای این پروژه با اهداف زیر انجام شده است:

• جلوگیری از فاسد شدن محصولات کشاورزی و ایجاد شرایط اولیه مناسب برای نگهداری آنها
• نگهداری محصولات و استفاده بهینه و عرضه آنها به بازار به صورت فراوری شده
• کارآفرینی و اشتغازایی در منطقه و سوددهی بیشتر به باغبانان

کمپین مسئولیت اجتماعی ازکی چگونه اجرا شد؟

اما ازکی چگونه توانسته تا کاربرانش‌ را در این کار اجتماعی برای کمک به کشاورزان و حفظ محصولات آنها برای رونق اقتصادی بیشتر در مناطق محروم مشارکت بدهد؟ با یک ایده ساده اما کاربردی.

اپلیکیشن و سایت ازکی (azki.com) از بهمن ۹۹ و باتوجه به اینکه از نظر قانونی هیچ الزام و اجباری برای داشتن «نسخه کاغذی بیمه‌نامه» شخص ثالث وجود ندارد، به کاربران خود این امکان را داد تا موقع خرید بیمه شخص ثالث، درصورت تمایل نسخه کاغدی را دریافت نکنند و از گرفتن نسخه چاپی بیمه‌نامه‌ صرف‌نظر کنند. به کاربر با این انتخاب به‌دلیل حمایت از حفظ محیط زیست، مبلغ ۳۰ هزار تومان هدیه تعلق می‌گرفت که می‌توانست این هدیه‌ را  داخل کیف پول‌ خود نگه دارد و یا آن را به خیریه نیکان ماموت اهدا کند. یعنی به ازای هر نفر از کاربرانی که تصمیم گرفتند گزینه «کمک مبلغ هدیه به خیریه نیکان ماموت» را انتخاب کنند و در این کار شرکت کنند، مبلغ ۳۰ هزار تومان به خیریه نیکان ماموت پرداخت شد. نهایتا از بهمن ۹۹ تا فروردین ۱۴۰۱، بیش از ۱۰ درصد از خریداران بیمه شخص ثالث ازکی، در این طرح مشارکت کردند و با عدم دریافت نسخه کاغذی به ساخت این سردخانه کاربردی کمک کردند.