زنگ خطر برای سئوکاران؛ کاهش شدید CTR با ظهور AI Overviews گوگل

داده‌های جدید نشان می‌دهند پیش‌نمایش‌های مبتنی بر هوش مصنوعی گوگل (Google AI Overviews) نرخ کلیک را کاهش می‌دهد.

پیش‌نمایش‌های مبتنی بر هوش مصنوعی گوگل به طور چشمگیری کلیک‌ها بر روی فهرست‌های ارگانیک سنتی، به ویژه برای پرسش‌های اطلاعاتی غیربرند، را کاهش می‌دهد.

بر اساس دو تحقیق جداگانه از Ahrefs و Amsive، این قابلیت جدید گوگل نه تنها باعث کاهش دیده شدن صفحات با رتبه بالا شده، بلکه مستقیماً روی تعداد کلیک‌هایی که به وب‌سایت‌ها می‌رسند، تاثیر منفی گذاشته است.

یافتههای مطالعات اخیر نشان می‌دهد که پیش‌نمایش‌های مبتنی بر هوش مصنوعی گوگل، عملاً سبب کاهش کلیک‌ها از نتایج جستجوی ارگانیک شده‌اند. این در حالی است که گوگل پیش‌تر اعلام کرده بود لینک‌های داخل این پیش‌نمایش‌ها منجر به کلیک‌های باکیفیت‌تری خواهد شد. با این وجود می‌توان گفت معرفی این قابلیت با کاهش محسوس در میزان دیده شدن و تعداد کلیک‌های ارگانیک، به ویژه برای کلمات کلیدی غیربرند با رتبه بالا، ارتباط مستقیم دارد

نگاهی بر آمار و ارقام

بر اساس این دو مطالعه بررسی می‌کنیم که پیش‌نمایش‌های مبتنی بر هوش مصنوعی چگونه نرخ کلیک (CTR) را برای فهرست‌های ارگانیک سنتی کاهش داده است:

• Ahrefs: با آنالیز ۳۰۰ هزار کلمه کلیدی، آن‌ها دریافته‌اند که در صورت نمایش AI Overviews، نرخ کلیک برای رتبه یک نتایج جستجو، تا 34.5% کاهشپیدا می‌کند. این یعنی ترافیک کمتر برای تاپ‌ترین لینک‌ها!
• Amsive: بررسی ۷۰۰ هزار کلمه کلیدی در صنایع مختلف نشان می‌دهد که به طور متوسط، ۱۵/۴۹٪ افت در CTR تجربه شده است. این وضعیت وقتی AI Overviews با فیچرد اسنیپت‌ها (Featured Snippets) همزمان ظاهر می‌شوند، به مراتب بدتر شده و تا ۳۷/۰۴٪ کاهش را نشان می‌دهد.

تمرکز ویژه روی کلمات کلیدی غیربرند

احتمال فعال شدن AI Overviews  برای پرسش‌های غیربرند بسیار بیشتر است و معمولاً برای کوئری‌های غیربرند فعال می‌شوند:

• Amsive: کاهش ۱۹/۹۸ درصدی نرخ کلیک برای کلمات کلیدی غیربرند.
• Ahrefs: تمرکز این مطالعه به طور خاص روی کوئری‌های با هدف اطلاعاتی بوده (۹۹/۲٪ همپوشانی با AI Overviews) و نتایج مشابهی را نشان می‌دهد.

رتبه پایین‌تر، ضرر بیشتر

یکی از نکات نگران‌کننده این است که AI Overviews با پایین‌تر بردن نتایج ارگانیک، حتی برای صفحاتی که رتبه خوبی دارند، شانس دیده شدن و کلیک خوردن را به شدت کاهش می‌دهد. Amsive گزارش می‌دهد که کلمات کلیدی خارج از ۳ رتبه اول، با افت ۲۷/۰۴ درصدی در CTR مواجه شده‌اند.

نکته مثبت: تاثیر AI Overviews بر کوئری‌های برند

جالب اینجاست که کلمات کلیدی برند کمتر تحت تاثیر AI Overviews قرار می‌گیرند (تنها ۴/۷۹٪ مواقع فعال می‌شود) و در صورت فعال شدن، حتی ۱۸/۶۸٪ افزایش در CTR را تجربه می‌کنند. احتمالاً دلیل این امر، هدف کاربری مشخص‌تر و آشنایی با برند است.

چرا این موضوع برای سئوکاران اهمیت دارد؟

این داده‌ها، ادعای گوگل مبنی بر اینکه AI Overviews منجر به کلیک‌های باکیفیت‌تر می‌شود را زیر سوال می‌برد. شاید کیفیت کلیک‌ها بالاتر برود، اما واقعیت این است که تعداد کلیک‌های کلی کاهش یافته و بسیاری از وب‌سایت‌هایی که در نتایج سنتی رتبه خوبی دارند، در این پیش‌نمایش‌های هوشمند دیده نمی‌شوند. این یعنی کاهش ترافیک ارگانیک و به چالش کشیده شدن استراتژی‌های سئوی فعلی.

نگاهی به متدولوژی مطالعات

• Ahrefs: از داده‌های Ahrefs و Google Search Console) GSC) برای مقایسه CTR قبل (مارس ۲۰۲۴) و بعد (مارس ۲۰۲۵) از زمان عرضه AI Overviews در آمریکا استفاده کرده است.
• Amsive: داده‌های ۷۰۰ هزار کلمه کلیدی از ۱۰ وب‌سایت و ۵ صنعت مختلف را بررسی کرده تا الگوها را بر اساس نوع کلمه کلیدی، صنعت و همپوشانی با سایر فیچرهای SERP شناسایی کند.

به عنوان یک متخصص سئو، درک این تغییرات و تطبیق استراتژی‌ها با این واقعیت جدید، بیش از پیش اهمیت پیدا می‌کند. آیا وقت آن نرسیده که رویکردهای خود را در تولید محتوا و بهینه‌سازی برای کسب رتبه‌های بالاتر از AI Overviews بازنگری کنیم؟