نگاهی به روندها، فرصت‌ها و چالش‌های نمایشگاه صنایع غذایی و کشاورزی ایران؛ یادداشتی به قلم جواد موسوی؛ مشاور و مدرس حوزه خرده‌‌فروشی

در هفته‌ای که گذشت، نمایشگاه بین‌المللی Iran Agrofood 2025 با حضور گسترده برندهای داخلی و خارجی در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار شد. من نیز طبق روال هر سال، از نمایشگاه و غرفه‌هایی که قبلاً کارت دعوت ارسال کرده بودم، بازدید کردم. در این گزارش، به تحلیل مهم‌ترین روندهای مشاهده‌شده در این دوره می‌پردازم.

۱. ارزش اقتصادی و مالی نمایشگاه

نمایشگاه ایران آگروفود ۲۰۲۵ با حضور ۸۷۳ شرکت داخلی و خارجی در فضایی به وسعت ۷۰ هزار مترمربع برگزار شد. این رویداد با جذب بیش از ۴۰,۰۰۰ بازدیدکننده تجاری، بستر مناسبی برای تبادل فناوری، عقد قراردادهای تجاری و توسعه صادرات غیرنفتی فراهم آورد.

برآوردهای اولیه نشان می‌دهد که مجموع هزینه‌ها و سرمایه‌گذاری انجام‌شده توسط برندها برای طراحی غرفه، تبلیغات، منابع انسانی و تدارکات، میلیاردها تومان در این اکوسیستم به گردش انداخته است. از سوی دیگر، قراردادها و تفاهم‌نامه‌هایی که در حاشیه نمایشگاه شکل گرفت، می‌تواند در ماه‌های آینده به افزایش تعاملات تجاری داخلی و صادراتی منجر شود. این نمایشگاه اکنون به یکی از موتورهای محرک اکوسیستم غذایی و کشاورزی کشور تبدیل شده است.

۲. افزایش تعداد شرکت‌کنندگان و رشد نسبت به سال گذشته

امسال شاهد رشد چشمگیر در تعداد شرکت‌کنندگان بودیم. بنا بر آمار اولیه منتشرشده، تعداد غرفه‌داران داخلی و خارجی حدود ۱۵٪ بیشتر از سال ۲۰۲۴ بود. این رشد، علاوه بر بهبود نسبی شرایط اقتصادی، بیانگر افزایش امید به توسعه بازار داخلی و صادراتی در حوزه صنایع غذایی و کشاورزی است. به‌ویژه حضور پررنگ برندهای خصوصی، شرکت‌های نوپا و استارتاپ‌های حوزه AgriTech، فضای نمایشگاه را پویا و متنوع‌تر کرده بود.

۳. توجه جدی‌تر برندها به طراحی و غرفه‌سازی

یکی از نکات برجسته این دوره، تحول در طراحی غرفه‌ها بود. برخلاف سال‌های گذشته که بسیاری از غرفه‌ها ساختارهای ساده و تکراری داشتند، امسال شرکت‌ها با نگاه حرفه‌ای‌تری به هویت بصری برند خود نگریسته بودند. از متریال‌های خلاقانه گرفته تا نورپردازی‌های هدفمند، شاهد افزایش سرمایه‌گذاری برندها روی تجربه بازدیدکننده بودیم. این روند نشان می‌دهد که برندها اهمیت حضور در نمایشگاه را فراتر از معرفی محصول، به‌عنوان بستری برای برندسازی و تعامل احساسی با مخاطب درک کرده‌اند.

۴. گیمیفیکیشن و شوآف؛ تجربه‌سازی در مرکز توجه

یکی دیگر از تفاوت‌های مشهود این نمایشگاه با دوره‌های قبل، استفاده هوشمندانه از گیمیفیکیشن، اجرای مسابقات تعاملی، و شوآف‌های زنده در برخی غرفه‌ها بود. از تست طعم‌های جدید در قالب چالش، تا پخش زنده از غرفه و اهدا جایزه به شرکت‌کنندگان فعال، برندها تلاش کردند بازدید از غرفه را به یک تجربه لذت‌بخش تبدیل کنند. این رویکردها نه‌تنها باعث افزایش زمان ماندگاری بازدیدکنندگان در غرفه‌ها شد، بلکه تعامل‌ها را انسانی‌تر، هیجانی‌تر و به‌یادماندنی‌تر کرد.

پیشنهادهایی برای برگزارکنندگان و شرکت‌کنندگان آینده

۱. لزوم بازگشت برندهای بزرگ

یکی از نکات قابل‌تأمل، غیبت برخی برندهای شناخته‌شده و تأثیرگذار بود که در سال‌های گذشته همواره در نمایشگاه حضور فعال داشتند. غیبت این برندها، از یک‌سو فرصت را برای رقبای کوچک‌تر باز کرد، اما از سوی دیگر نشان‌دهنده لزوم بازنگری در سیاست‌ها و مشوق‌های حضور برندهای بزرگ در رویدادهای ملی است. انتظار می‌رود در سال‌های آینده، فضا برای بازگشت این برندها مهیاتر شود.

۲. آموزش نیروهای غرفه‌دار

با وجود طراحی‌های حرفه‌ای و برنامه‌ریزی‌های قوی، در برخی غرفه‌ها پرسنل حاضر فاقد آموزش کافی در برخورد با بازدیدکنندگان هدف بودند. عدم توانایی در پاسخگویی مناسب، ضعف در مهارت ارتباطی یا بی‌تفاوتی پرسنل، می‌تواند ارزش تجربه بازدید را کاهش دهد. پیشنهاد می‌شود شرکت‌ها دوره‌های آموزشی کوتاه و تخصصی برای تیم‌های غرفه‌دار پیش از نمایشگاه برگزار کنند تا پیام برند به‌درستی منتقل شود.

جمع‌بندی

نمایشگاه ایران آگروفود ۲۰۲۵ را می‌توان نقطه عطفی در بازتعریف نقش نمایشگاه‌ها در صنعت غذا و کشاورزی ایران دانست. رشد کمی مشارکت‌کنندگان، ارتقای کیفیت طراحی غرفه‌ها و تمرکز بر تجربه‌سازی برای بازدیدکننده، سه نشانه از حرفه‌ای‌تر شدن صنعت در مسیر توسعه بازار و تعامل با مخاطب نهایی هستند.

اگر همین روند ادامه پیدا کند، انتظار می‌رود در سال‌های آینده نمایشگاه ایران آگروفود نه‌تنها محل معرفی محصولات، بلکه به بستر اصلی تعامل برندها با بازار هدف، شرکای بالقوه و حتی مخاطب نهایی تبدیل شود.